Trądzik – jak wygrać z nim walkę?
Trądzik to choroba skóry objawiająca się tendencją do nadmiernej produkcji łoju, występowania ropnych wyprysków, zaskórników i grudek oraz zaczerwienienia skóry wokół ogniska zapalnego. Trądzik obejmuje najczęściej skórę twarzy, ale także plecy i klatkę piersiową również inne obszary ciała, np. ramiona.
Najbardziej znane odmiany choroby to:
1) trądzik młodzieńczy: występujący u nastolatków w okresie dojrzewania. Związany jest ze zmianami hormonalnymi. Ich „huśtawka” w wieku kilkunastu lat warunkuje nadmierną aktywność gruczołów łojowych, produkowany łój zatyka ich ujście. Bakterie w tej okolicy namnażają się i powstaje stan zapalny – bolesny, czerwony pryszcz, który kilka dni później wypełnia się ropnym płynem. Po zagojeniu często pozostawia na skórze twarzy nieestetyczne blizny.
2) trądzik różowaty: najczęściej obserwowany u kobiet w wieku 30 – 60 lat. Charakteryzuje się występowaniem wysypki na ciele, szczególnie w okolicach nosa i policzków. Czasami może wystąpić także na dekolcie, skórze głowy, za uszami i na plecach. Główną jego oznaką jest rumień – rozszerzenie naczyń włosowatych.
Bez względu na rodzaj trądziku, wszelkie zmiany chorobowe skóry powinny być pod ścisłą kontrolą lekarza–dermatologa. Niestety, dolegliwość ta wymaga długotrwałego (nieraz obejmującego kilka lat) leczenia. Leki mogą być przyjmowane doustnie lub stosowane miejscowo, nierzadko, w cięższych przypadkach kuracja jest skojarzona. Leczenie miejscowe obejmuje pokrywanie miejsc zmienionych chorobowo maściami, żelami i kremami o działaniu antybakteryjnym, ściągającym, przeciwzapalnym. Leczenie ogólne polega na doustnym przyjmowaniu leków – antybiotyków, hormonów, które regulują ich gospodarkę (najczęściej przyczyną ropnych wykwitów jest nadprodukcja męskiego hormonu – testosteronu), a także retinoidów.
Kosmetyki, które poleca się osobom leczącym trądzik mają lekką, beztłuszczową formułę, która nie zatyka porów skóry. Kremy powinny nawilżać ale nie natłuszczać skóry. Toniki nie powinny zawierać alkoholu. Składnik ten pozornie wysusza cerę, jednak przy długotrwałym stosowaniu pobudza pracę gruczołów łojowych. Odradza się także stosowanie gruboziarnistego peellingu z uwagi na możliwość przeniesienia ognisk zapalnych na zdrowe części skóry twarzy. Bardzo polecane są maseczki z białą glinką, które mają działanie ściągające i wysuszające. Firmy tzw. apteczne wypuszczają całe linie kosmetyków dostosowanych do wyjątkowych potrzeb skóry trądzikowej (VICHY).
Osoby leczące trądzik powinny także pamiętać o zbilansowanej diecie. Wykazano, że zbyt częste przyjmowanie pokarmów o wysokim indeksie glikemicznym (produkty o wysokim IG powodują szybki wzrost poziomu cukru we krwi, po czym następuje szybki jego spadek) – takich jak słodycze, cukier, chipsy, białe pieczywo, alkohol może być przyczyną nadmiernego tworzenia androgenów w jajnikach i jądrach. Męskie hormony, testosteron mają znaczny wpływ na produkcję łoju w gruczołach skóry toteż częste sięganie po przegryzki i używki może być przyczyną kłopotów z cerą. Osoby z problemami skórnymi powinny zadbać o odpowiednią ilość cynku w pożywieniu. Cynk bowiem potęguje procesy gojenia się ran oraz istotnie wpływa na korzystny wygląd skóry. Bogate w ten składnik są pestki dyni, ryby i drób. O piękną cerę dbają także witaminy z grupy B. Te z kolei znajdziemy w drożdżach piwnych, jajkach, pełnoziarnistym pieczywie. Bezwzględnie należy zrezygnować z żywności zawierającej sztuczne barwniki i aromaty. Zaleca się także znacznie ograniczenie tłuszczów zwierzęcych oraz odstawienie słodkich, gazowanych napojów.
